LEMMER – Met z’n aanstekelijke lach, gevatte opmerkingen en uitstekende zeilprestaties is skûtsjeskipper Albert Visser al jaren een smaakmaker in de vloot. Dit SKS-kampioenschap zit hij voor de laatste keer aan het helmhout van het Lemster skûtsje. Nadat Albert in 2014 het roer overnam van Johannes Meeter geeft hij het stokje op zijn beurt door aan zoon Jasper Visser. “Tiden hawwe tiden”, concludeert hij nuchter. “De jongerein hellet my yn.”
Het geluid van timmerwerkzaamheden klinkt over het water van de Sylroede in Lemmer. Aan de walkant ligt de Marita, al jaren het volgschip van het Lemster skûtsje. In de stuurhut wordt volop geklust. Het houten roer maakt plaats voor geautomatiseerde bediening, de enkele ramen worden vervangen voor geïsoleerd glas en met een camera op de voor- en achtersteven ontgaat de schipper voortaan niets meer. Vol trots laat Albert het hightech PLC-paneel zien, waarmee hij de accu’s aan boord kan controleren. “Sjoch, no binnen se allegearre fol”, wijst hij naar de digitale metertjes. “No dy fan mysels noch”, grijnst hij. Een stille hint waarom hij na dit jaar afscheid neemt als schipper.
Een lege accu
Wie vanuit de stuurhut met de trap naar beneden gaat, belandt in een sfeervolle scheepsbar. De koffie pruttelt nog als Jasper binnenkomt en op de kruk naast z’n vader plaatsneemt. Beide heren kennen elkaar door en door. “Wy farre al goed 20 jier tegearre.” Als Albert in 2005 voor het eerst schipper wordt op het skûtsje van Drachten neemt hij zoon Jasper mee aan boord als peiler. In de loop der jaren vervult Jasper vrijwel elke positie aan boord. Peiler, fokkenist, lierenman, adviseur en inmiddels is hij voordekker. Op de vraag wat een voordekker precies doet, verschijnt er een grote glimlach voordat het antwoord volgt: “Net folle”. Albert haakt er gelijk op in. “En dat is krékt de reden wêrom’t ik takom jier op dyn plakje sitte wol!”
“Ik fernim dat it my hieltyd mear enerzjy kostet om alles te regeljen”
– Albert Visser –
Zo gezegd zo gedaan, want vanaf volgend jaar ruilen beide heren van rol. Jasper wordt de nieuwe schipper van het Lemster skûtsje, Albert zit voortaan op het voordek. “Myn accu is leech”, verklaart Albert zijn besluit om te stoppen. “Ik fernim dat it my hieltyd mear enerzjy kostet om alles te regeljen.” Van het onderhoud aan het skûtsje tot de trainingen en van de wedstrijden tot de sponsoractiviteiten. Hij is bovendien geen geboren organisator, geeft hij toe. Een rol die Jasper veel beter past. “Dat hat er fan syn mem. Dy regelt ek alles mei dat ding”, wijst Albert naar de mobiele telefoon die op de bar ligt. “Sa digitaal bin ik net.”
Op de koelkastdeur
Waar Albert in z’n twintig jaar als schipper de trainingsschema’s uitprint voor zijn bemanningsleden met het dringende advies om het A4’tje thuis gelijk op de koelkastdeur te plakken – “Dan hast noait in dûbele boeking” – gaat alles tegenwoordig vooral via de app of mail. Een digitale wereld waarin Jasper uitstekend de weg kan vinden. Bovendien begrijpt hij als jonge vader precies hoe belangrijk het is om goed te communiceren met het thuisfront. “Ik bin trije moanne lyn heit wurden fan in twaling en wy ha in dochterke fan 2 jier”, vertelt hij. “Dus ik moat thús goed oerlizze hoe’t dat allegearre komt yn de simmer, want der giet nochal wat tiid ynsitten. Ik snap as gjin oar hoe dreech dat somtiden wêze kin.”
Een struikelblok waar Albert in z’n laatste jaren als schipper steeds vaker tegenaan loopt. Bemanningsleden die na één seizoen stoppen omdat ze zich verkeken hebben op de hoeveelheid tijd die het zeilen opslokt. Toch mag het Lemster skûtsje zich al een aantal jaar zeer gelukkig prijzen met een vaste bemanning. “Dit jier farre wy wer mei presys deselde minsken as de ôfrûne jierren”, knikt Albert trots. “Dêrtroch binne wy goed op elkoar ynspile.”
Broers aan boord
Het geoliede team zorgt ervoor dat het Lemster skûtsje dit jaar voor het eerst iets minder vaak traint tijdens de voorbereiding. In plaats van veel trainingen kiest Albert liever voor een aantal intensievere trainingsweekenden. Zo hoopt hij de tijdsbelasting van z’n bemanning te verkleinen. “It is in ekspiriment. Wy sille aanst sjen hoe’t dat plan útpakt.” Tot die vaste bemanningsleden behoren ook Stefan en Douwe Visser, eveneens zonen van Albert. Of er concurrentie was om de rol van schipper? “Dat leau ik net”, antwoordt Albert. “Beide mannen fine it neffens my prachtich foar Jasper dat it bestjoer him unanym keazen hat.”
“Ik moat thús goed oerlizze hoe’t dat allegearre komt yn de simmer”
– Jasper Visser –
Dat ervaart Jasper precies zo. Van concurrentie of jaloezie is geen sprake, benadrukt hij. Met zijn rol als kersverse schipper volgend jaar zal Jasper de hulp van zijn broers aan boord hard nodig hebben. En niet alleen op het Lemster skûtsje zijn de drie broers nauw met elkaar verbonden. Jasper, Douwe en Stefan varen in hun dagelijks leven op de MV Warber, de familiecoaster die voornamelijk tussen Engeland en Finland vaart. “Wy witte presys wat wy oan elkoar ha”, vertelt Jasper.
Eigen koers varen
Of Albert volgend jaar niet als adviseur aan boord van het Lemster skûtsje bij het helmhout wil zitten? Hij schudt resoluut z’n hoofd. “Absolút net. Dan bemuoi ik my der fierstente folle mei.” Hij wil z’n zoon alle ruimte geven om z’n eigen koers te varen. Precies wat Jasper zelf ook voor ogen heeft. “Der sille aanst in oantal saken feroarje”, verklapt hij alvast. Hoe die nieuwe koers van het Lemster skûtsje eruit zal gaan zien? “Dat fertel ik fansels net”, lacht hij. “Dat sjogge jim takom jier wol.”
Maar voordat het zover is, neemt Albert dit jaar eerst zelf nog plaats aan het helmhout. Hij heeft hoge verwachtingen van het SKS-kampioenschap 2024. Immers: het Lemster skûtsje is in topvorm, het materiaal is uitstekend geregeld, er zit een ervaren team aan boord en het bestuur heeft de wind in de zeilen. Wie weet volgt er na 2022 nu opnieuw een kampioenstitel. “Wist wat se sizze,” knipoogt hij, “moatst stopje op dyn hichtepunt!”
In 2022 werd het Lemster skûtsje kampioen: “Hiel De Lemmer stie op ‘e kop. Fjouwer dagen lang koenen wy yn elke kroech fergees bier krije.” Lees hier het hele kampioensverhaal.